“Hoemp hoemp hoemp” het is april, de tijd van het jaar dat het diepe en dreunende ‘gehoemp’ van de roerdomp door de Rottemeren galmt! Als je het mij vraagt is de roerdomp, ook wel ‘rietreiger’ genoemd, de meest mysterieuze bewoner die we in ons gebied hebben. Met zijn next level camouflageskills weet hij zich zo onopvallend mogelijk door de rietlanden te bewegen.
Rietreiger
De roerdomp is een middelgrote bruine reiger, welke zich volledig thuis voelt in rietvelden. Het is dan ook niet voor niets dat zijn bijnaam ‘rietreiger’ is. Zijn verenkleed is dan ook compleet aangepast op dit biotoop. Met zijn vele kleuren bruin en zwarte tekeningen valt de reiger totaal niet op wanneer hij sneaky door het riet heen sluipt. Dit is alleen nog niet alles! Wanneer de roerdomp gevaar aan voelt komen, heeft hij een trucje waarmee hij zijn schutkleur nog eens extra in de strijd zet. Dit trucje noemen we de ‘paalhouding’. De roerdomp gaat dan kaarsrecht omhoog staan, strekt zijn nek, en doet zijn snavel omhoog. Zijn grote oranje ogen staan recht naar voren, en kijken je indringend aan. Hierdoor komt de rietachtige tekening in zijn nek volledig tot zijn recht. Heel langzaam beweegt hij zich heen en weer, als het wuiven van het riet. Met dit trucje is de roerdomp van het een op het andere moment veranderd in een rietpol! Ik weet het bijna zeker, iedere keer als ik mijn ronde door de Rottemeren maakt, staat er minimaal 1 roerdomp mij indringend aan te starten, zonder dat ik ook maar iets door heb. Je kan nog zo’n goeie doorgewinterde vogelaar zijn, van de roerdomp zal je het niet zomaar winnen!
Hoempelaar
Het mag duidelijk zijn, het is een bizarre vogel om te zien. Maar ook het geluid is minstens even merkwaardig. De roerdomp staat namelijk bekend om zijn ‘hoempen’. Dit is een heel zwaar en diep dreunend geluid. Je kan het eigenlijk een beetje vergelijken alsof je aan het blazen bent in een leeg bierflesje. Het schijnt ook dat iedere roerdomp zijn eigen ‘hoemp’ heeft. Vooral wanneer je vroeg in de ochtend langs de Zevenhuizenplas, de Eendragtspolder, de Rotte of het Bentwoud fietst, maak je kans dit indringende geluid uit door de rietkragen te horen dreunen. Hij maakt wel weer een ander geluid om de vrouwtjes te lokken, dat geluid is dan juist hoog en scherp. Vroeger dachten ze soms dat de roep van de vogel het geluid van de duivel was!
Killer
Als je de bouw van de roerdomp ziet, zal je al snel merken dat het niet de meest charmante vogel uit het gebied is. Met zijn enorme tenen, trage bewegingen, plompe lichaam en indringende blik oogt hij niet als de meest behendige vogel. Maar vergis je niet! Achter dit wat grappige uiterlijk schuilt een behendige jager en een ware killer! Deze vogels weten als geen ander hoe ze amfibieën, visjes, kleine zoogdieren en soms zelf kleine vogels moeten vangen! Daarnaast deinzen zo er ook niet voor terug om in nood zijn vlijmscherpe snavel als dolk in te zetten om een concurrerende roerdomp uit te schakelen…
Zelf een roerdomp zien
In de winter hebben we in het gebied meer roerdompen als in de zomer. We krijgen er namelijk wat Oost-Europese vogels bij die voor de kou aldaar vluchten. Maar ook in de broedtijd hebben we uitzonderlijk veel roerdompen in het gebied. De meeste kans maak je vroeg in de ochtend, of in de avondschemering. In deze tijd zijn de vogels het meest actief. Het ‘hoempen’ verraad waar de vogels vaak zitten. Het beste wat je dan kunt doen is ergens stilletjes gaan posten, in de hoop dat de vogel uit de rietkraag komt om te jagen, of dat de vogel langs komt vliegen. Het is vooral een kwestie van veel tijd, geduld en geluk! Het zal 9 van de 10 keer gebeuren dat de roerdomp jou strak aan staart, maar je zelf niets door hebt. Maar goed, dat is als je het mij vraagt juist het gene wat deze vogel zo veel charme geeft!
Bron: Jonathan Leeuwis, Staatsbosbeheer